|
Lịch sử hình thành và phát triển địa lý hành chính xã Ninh Thọ
Năm 1653, quân Chiêm Thành xâm lấn đất Phú Yên, chúa Nguyễn Phúc Tần sai cai cơ Hùng Lộc Hầu tiến đánh, quân Chiêm đại bại, bờ cõi xứ Đàng Trong được mở rộng đến sông Phan Rang. Dinh Thái Khang với 2 phủ là Thái Khang và Diên Ninh ra đời với tư cách là một đơn vị hành chính, đánh dấu sự thiết lập chủ quyền người Việt trên vùng đất Khánh Hòa ngày nay.
Từ đó, hưởng ứng chính sách khuyến khích việc khai hoang, lập ấp của triều đình, nhiều nhóm di dân lần lượt vào vùng đất mới sinh cơ lập nghiệp. Những làng hình thành sớm nhất tại vùng Ninh Thọ ngày nay như Xuân Mỹ, Ngọc Sơn, Ninh Điền … là kết quả của nhiều đợt di dân đến sinh sống làm ăn ở vùng ven biển này. Còn sự ra đời các làng lấy tên Lạc (Lạc An, Lạc Ninh, Lạc Xuân, Lạc Hạ …) là kết quả của lần di dân cuối cùng vào thời Vua Bảo Đại.
Địa bàn xã Ninh Thọ thời đó gồm một nửa phía Đông của tổng Phước Thiện, có 9 làng: 5 làng cũ, là Xuân Mỹ, Xuân Vinh, Hà Già, Ngọc Sơn, Ninh Điền và 4 làng mới là Lạc An, Lạc Ninh, Lạc Xuân, Lạc Hạ, tồn tại mãi cho đến ngày Cách mạng Tháng Tám 1945.
Cuối năm 1955, đầu năm 1956, ngụy quyền Sài Gòn lập ra các xã, định lại ranh giới xã, quận. Làng Xuân Vinh, Hà Già tách ra thuộc quận Vạn Ninh; Ngọc Sơn chuyển sang thuộc xã Ninh An; nhập thêm làng Chánh Thanh và Sơn Định, lập thành xã Ninh Thọ thuộc quận Ninh Hòa. Tên Xã Ninh Thọ được chính thức bắt đầu từ đây.
Sau nhiều lần tách nhập, đến nay xã Ninh Thọ được định hình gồm 8 thôn: Lạc An, Lạc Ninh, Lạc Bình (Lạc Bình là do Lạc Xuân, Lạc Hạ cũ nhập lại), Xuân Mỹ, Xuân Phong (Xuân Phong nguyên là Xóm Rẩy của làng Xuân Mỹ tách ra), Ninh Điền, Chánh Thanh và Bình Sơn (Bình Sơn do thôn Chánh Bình nhập với Sơn Định).
Sau ngày 02/4/1975 tỉnh Khánh Hòa được hoàn toàn giải phóng, chính quyền Sài Gòn bị tan rã. Để kịp thời tiếp quản, chính quyền cách mạng nhân dân xã bấy giờ đã lấy tên: Ủy ban cách mạng lâm thời xã Ninh Thọ.
Ngày 05/9/1979 Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) ban hành Quyết định số 85/HĐBT xác định ranh giới hành chính các xã, phường, thị trấn thuộc tỉnh Khánh Hòa trong đó có tên: Ủy ban nhân dân xã Ninh Thọ và được giữ nguyên tên gọi cho đến ngày nay.
Ninh Thọ là một xã đồng bằng ven biển nằm ở phía Bắc thị xã Ninh Hòa tỉnh Khánh Hòa, phía Đông giáp phường Ninh Diêm và xã Ninh Hải (thông qua một eo biển dài và hẹp), phía Tây giáp xã Ninh An, phía Nam giáp phường Ninh Đa, phía Bắc giáp huyện Vạn Ninh.
Xã Ninh Thọ trải dài dọc theo Quốc lộ 1 từ Bắc đến Nam khoảng 9 km, nơi rộng nhất khoảng 5 km, nơi hẹp nhất khoảng 3 km. Diện tích tự nhiên 2.766,45ha. Với 33km đường giao thông, trong đó 12,01 km đường liên xã, 12 km đường liên thôn còn lại là đường nội thôn.
Xã Ninh Thọ có 8 thôn, với 2.097 hộ, 7.226 khẩu. Trong đó trên 80% là lao động trên lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, còn lại là tiểu thủ công nghiệp và các ngành nghề khác.
|